رشد فقر , مایه شرمساری جهانیان
رشد فقر , مایه شرمساری جهانیان
رشد فقر , مایه شرمساری جهانیان
نويسنده:سید عبدالمجید زواری
این اهداف كه هم اكنون در بطن دستور كار جهانی قرار دارند " اهداف توسعه جهانی" (MDG) نام گرفته اند. رهبران جهان همچنین در اعلامیه اجلاس سران هزاره چگونگی ادامه تلاش متمركزتر در زمینه حقوق بشر ، حكومت مداری مطلوب ، مردم سالاری و نیز پیشگیری از درگیری و برقراری صلح را به اجماع مورد تاكید قرار دادند. همه 191 دولت عضو ملل متحد متعهد شده اند تا سال 2015 به اهداف زیر در كشورهای خود دست یابند.
1- ریشه كنی فقر و گرسنگی شدید
2- دستیابی به آموزش ابتدایی همگانی
3- ترغیب برابری جنسیتی و توانمند سازی زنان
4- كاهش مرگ و میر كودكان
5- بهبود وضعیت بهداشت مادران
6- مبارزه با ایدز ، مالاریا و دیگر بیماری ها
7- تضمین پایداری محیط زیست
8- ایجاد مشاركت جهانی در راستای توسعه
اجلاس سران جهان که بعد از 5 سال در حال حاضر در نیویورک در جریان است بهانه ای شد تا با توجه به گذشت 5 سال میزان موفقیت این برنامه را در مورد کاهش فقر بررسی کنیم . به همین دلیل ابتدا میزان رشد و یا کاهش فقر در جهان را بررسی و در قسمت بعد به نقش و نظر کشورهای ثروتمند جهان در کاهش و یا گسترش فقر اشاره میکنیم .
به گفته سازمان ملل شمار افرادی که روزگار خود را در شرايط نکبت بار زاغه نشين ها سپری می کنند به تقريبا يک میليون نفر، يعنی يک ششم جمعيت جهان رسيده است.
سازمان ملل معتقد است که بدون اعمال تغييرات بنيادی، شمار اين افراد طی 30 سال آينده دو برابر خواهد شد.
اين سازمان می گويد تا سال 2050، ممکن است 3.5 ميليارد نفر از جمعيت شش ميلياردی شهرنشين زمين در زاغه ها زندگی کنند.
رئيس برنامه مسکن انسانی سازمان ملل می گويد ادامه رشد و نمو زاغه ها مايه شرمساری جهانيان است.
برنامه اسکان سازمان ملل (UN-Habitat) آنچه را که جامع ترين گزارش تا به امروز درباره زاغه نشين ها معرفی می کند براساس مطالعه 37 شهر جهان تدوين کرده است.
اين گزارش در روز شش اکتبر، يعنی روز "جهانی اسکان"، تحت عنوان "چالش زاغه ها: گزارش جهانی درباره اسکان انسانی در سال 2003" منتشر شد.
بنابه اين گزارش در سال 2001، حدود 924 ميليون نفر يعنی 31.6 درصد جمعيت شهرنشين جهان در زاغه ها زندگی می کردند که اکثرا به کشورهای درحال توسعه مربوط می شد.
اين گزارش می گويد که شمار زاغه نشين ها در دهه 1990 قطعا افزايش چشمگيری داشته اشت. اما می افزايد که رويکردهای ملی عمدتا در جهت عکس "سياست های منفی مانند تخليه اجباری، غفلت سهوی و اسکان غيرداوطلبانه" حرکت کرده است.
در مقابل، کشورها بيش از پيش بر خودياری، بهبود وضعيت زاغه ها به جای جابجا کردن ساکنان آنها، تقويت توانايی های فردی ساکنان آنها و احترام به حقوق آنها تاکيد می شود.
اين گزارش در توصيه های خود برای تغيير اوضاع می گويد کشورها "بايد با شدت بيشتر به مساله امرار معاش زاغه نشين ها و فقر شهری در مجموع رسيدگی کنند."
بنابه اين گزارش اين سياست ها بايد تا حد امکان همه گير باشد و زاغه نشين ها را نيز در روند شناسايی مشکلات و اجرای راه حل ها دخالت دهد.
گزارش بر اهميت تامين امنيت اسکان (البته نه تصاحب کامل) تاکيد می کند تا مردم را قانع کند در محل زندگی خود سرمايه گذاری کنند.
دکتر آنا تيبايجوکا مدير عامل برنامه اسکان سازمان ملل به بی بی سی گفت: "در زمينه سياستگذاری، راه حل اوليه ما تاکيد بر نياز به وجود اراده سياسی است."
"همه ما بايد از وجود اين محله های بی حساب و کتاب در شهرهايمان شرمنده باشيم. يکی از اهداف توسعه هزاره سازمان ملل، رهبران جهان را متعهد می کند زندگی دست کم صد ميليون زاغه نشين را تا سال 2020 به طور چشمگيری بهبود بخشند."
"به عقيده من زمانی که اصولی که اين اهداف بر آنها استوار است پذيرفته شد، اين اهداف قابل تحقق خواهد بود."
"همچنين بايد تشخيص دهيم که فقرا، به عنوان مردمانی سختکوش و درستکار يک ثروت هستند. اما با وجود سياست هايی که آنها را دلسرد می کند، چگونه انتظار داريم اوضاع خود را بهبود بخشند؟".
اين گزارش نسبت به جهانی سازی اقتصادی اظهار نگرانی می کند و می گويد شواهد جاری حاکيست که جهانی سازی در شکل فعلی آن "هميشه به نفع فقرای شهرنشين عمل نکرده است."
پروفسور پاتريک ويکلی از دانشگاه لندن در جريان معرفی اين گزارش در لندن گفت: "من اخيرا در زاغه ای در سورابايا در اندونزی بودم. کسی به کفش هايم اشاره کرد و گفت احتمالا در همان زاغه توليد شده است. جهانی سازی می تواند معرف فرصت هايی باشد که در گذشته وجود نداشته است."
با توجه به مطالب بالا متوجه میشویم که کشورهای جهان نتوانسته است برای رسیدن به اهداف خود در اعلامیه هزاره و اهداف توسعه جهانی (MDG) موفق عمل کند و در این باره آمارها از نشانی از کاهش و یا کنترل فقر ندارد . با توجه به اهمیت موضوع در بخش دوم این تحقیق , نظر و عملکرد کشورهای ثروتمند درباره این موضوع را بررسی میکنیم تا ببینیم این کشورها تا چه حد به تعهدات خود در این باره و بخشش بدهی های کشورهای فقیر عمل کرده اند .
در واقع نخستين بار در سال ۱۹۹۶ درباره کاهش بدهی کشورهای فقير توافق شد و آن موضوع تظاهرات در آخرين اجلاس سران گروه هشت بود که در بریتانیا برگزار شد . اين مدت زمان طولانی برای حصول توافقی چند جانبه، نمايانگر اختلاف نظرهای عميق ميان کشورهای بزرگ صنعتی و روند کند ارايه اين امداد است .
آمريکا نيز مايل نبود برای سهم بانک جهانی در بخشش بدهی ها پول بيشتری بپردازد. تنها مذاکرات عاليرتبه ميان تونی بلر، نخست وزير بريتانيا و جورج بوش، رييس جمهور آمريکا، سبب شد تا دولت ايالات متحده موضع خود را تغيير دهد و راه توافق را هموار کند.
شايد پايين بودن ارقام بخشودگی نيز موثر بوده است، مثلا انتظار می رود آمريکا در ده سال آينده فقط ۱۷۵ ميليون دلار در سال متقبل شود. همچنين به هيچ وجه روشن نيست آيا آمريکا يا ساير دولتها سهم بيشتر خود را از طريق کاهش پولی که به امدادرسانی اختصاص می دهند تامين خواهند کرد يا خير.
همچنين بخاطر اختلاف بر سر اين که صندوق بين المللی پول سهمش را چگونه تامين خواهد کرد، مبلغ کمک، اندک خواهد بود. اما آقای براون اعلام کرد که اگر اين نهاد ببيند که نمی تواند اين مبلغ را تامين کند و اگر کشورهای بيشتری مستحق دريافت اين کمک شوند، کشورهای گروه هشت "اين بار را بر دوش خواهند کشيد."
بعلاوه اين مبلغ به اين دليل ناچيز است که کشورهای فقير اندکی، فقط ۱۸ و شايد در آينده ۲۷ کشور، صلاحيت دريافت اين کمک را دارند.
همچنين فعالان توسعه استدلال می کنند بسياری از کشورهای تهيدست ولی بزرگ جهان نظير نيجريه، اندونزی و بنگلادش هميشه از مزايای ابتکار بخشش بدهی ها محروم شده اند.
نيجريه به تنهايی در حال مذاکره برای بازپرداخت ۲۷ ميليارد دلار بدهی به وام دهندگان خارجی است که نيمی از کل بدهی ۲۷ کشوری است که قرار است کمک دريافت کنند.
سازمان ملل اعلام کرده که اگر قرار است اهداف توسعه هزاره برای به نصف رساندن فقر تا سال ۲۰۱۵ برآورده شود، بايد حجم کمکهای مالی به سالی صد ميليارد دلار برسد.
توافق بر سر چنان مبلغی، جايزه بزرگی برای کشورهای فقير خواهد بود، اما اميد نمی رود درباره طرح بلند پروازانه آقای براون درمورد تشکيل نهاد تسهيلات بين المللی مالی برای مضاعف کردن حجم کمک از طريق استقراض از بازارهای بين المللی اوراق قرضه توافقی حاصل شود.
در عوض به نظر می آيد هر کشور ساز خود را می زند. آلمان و فرانسه در حال بررسی وضع ماليات بر پروازهای خارجی برای تامين کمکهای مالی بيشتر هستند و بريتانيا می کوشد با مشارکت بنياد بيل گيتس در آمريکا طرحی آزمايشی را برای صرف چهار ميليارد دلار در سال جهت واکسيناسيون و دارو به اجرا بگذارد
اگرچه کشورهای اتحاديه اروپا قول داده اند تا سال ۲۰۱۰ کمک خود را دو برابر کنند، اما فعالان توسعه خواستار اقدامی سريع تر برای ارايه منابع بيشتر جهت کاهش فقر در جهان شده اند.
جايزه بزرگتر برای کشورهای فقير، گشوده شدن بازارها به روی صادرات کشاورزی کشورهای در حال توسعه است که در حال حاضر موضوع مذاکرات پرپيچ و خم در سازمان تجارت جهانی است.
در دو دهه گذشته سهم آفريقا از تجارت و سرمايه گذاری جهان مرتبا روبه کاهش بوده، اما مقاومت سياسی زيادی هم در آمريکا و هم در اتحاديه اروپا، در برابر کاهش شديد يارانه های پرداختی به کشاورزانشان به چشم می خورد.
همچنين هيچ توافقی وجود ندارد که کشورهای فقير بايد چقدر سريع بازارهای خود را بيش از پيش بگشايند و کشاورزان خود را در معرض رقابت بالقوه ويرانگر با کشاورزان غربی بهره مند از سوبسيد قرار دهند.
استيو تبت، از گروه "فقر را به تاريخ تبديل کنيد" به بی بی سی گفته است: "تجارت بزرگترين مساله است، زيرا عميق ترين بی انصافی ها در اين حوزه ديده می شود. تجارت ريشه معضل است."
بيانيه وزرای دارايی گروه هشت جزييات مبهمی داشت، هرچند خواستار "جدولی زمانی برای حذف يارانه های تجاری اخلالگر در زمينه کشاورزی و رفتاری ويژه و رجحان آميز برای کشورهای در حال توسعه" شده است.
اين مساله در اجلاس سران گروه هشت حل نخواهد شد و اکنون چشم انداز حصول توافق در اجلاس ماه دسامبر وزرای سازمان تجارت جهانی در هنگ کنگ رنگ باخته است.
منبع: سایت مطالبه
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
1- ریشه كنی فقر و گرسنگی شدید
2- دستیابی به آموزش ابتدایی همگانی
3- ترغیب برابری جنسیتی و توانمند سازی زنان
4- كاهش مرگ و میر كودكان
5- بهبود وضعیت بهداشت مادران
6- مبارزه با ایدز ، مالاریا و دیگر بیماری ها
7- تضمین پایداری محیط زیست
8- ایجاد مشاركت جهانی در راستای توسعه
اجلاس سران جهان که بعد از 5 سال در حال حاضر در نیویورک در جریان است بهانه ای شد تا با توجه به گذشت 5 سال میزان موفقیت این برنامه را در مورد کاهش فقر بررسی کنیم . به همین دلیل ابتدا میزان رشد و یا کاهش فقر در جهان را بررسی و در قسمت بعد به نقش و نظر کشورهای ثروتمند جهان در کاهش و یا گسترش فقر اشاره میکنیم .
به گفته سازمان ملل شمار افرادی که روزگار خود را در شرايط نکبت بار زاغه نشين ها سپری می کنند به تقريبا يک میليون نفر، يعنی يک ششم جمعيت جهان رسيده است.
سازمان ملل معتقد است که بدون اعمال تغييرات بنيادی، شمار اين افراد طی 30 سال آينده دو برابر خواهد شد.
اين سازمان می گويد تا سال 2050، ممکن است 3.5 ميليارد نفر از جمعيت شش ميلياردی شهرنشين زمين در زاغه ها زندگی کنند.
رئيس برنامه مسکن انسانی سازمان ملل می گويد ادامه رشد و نمو زاغه ها مايه شرمساری جهانيان است.
برنامه اسکان سازمان ملل (UN-Habitat) آنچه را که جامع ترين گزارش تا به امروز درباره زاغه نشين ها معرفی می کند براساس مطالعه 37 شهر جهان تدوين کرده است.
اين گزارش در روز شش اکتبر، يعنی روز "جهانی اسکان"، تحت عنوان "چالش زاغه ها: گزارش جهانی درباره اسکان انسانی در سال 2003" منتشر شد.
بنابه اين گزارش در سال 2001، حدود 924 ميليون نفر يعنی 31.6 درصد جمعيت شهرنشين جهان در زاغه ها زندگی می کردند که اکثرا به کشورهای درحال توسعه مربوط می شد.
اين گزارش می گويد که شمار زاغه نشين ها در دهه 1990 قطعا افزايش چشمگيری داشته اشت. اما می افزايد که رويکردهای ملی عمدتا در جهت عکس "سياست های منفی مانند تخليه اجباری، غفلت سهوی و اسکان غيرداوطلبانه" حرکت کرده است.
در مقابل، کشورها بيش از پيش بر خودياری، بهبود وضعيت زاغه ها به جای جابجا کردن ساکنان آنها، تقويت توانايی های فردی ساکنان آنها و احترام به حقوق آنها تاکيد می شود.
اين گزارش در توصيه های خود برای تغيير اوضاع می گويد کشورها "بايد با شدت بيشتر به مساله امرار معاش زاغه نشين ها و فقر شهری در مجموع رسيدگی کنند."
بنابه اين گزارش اين سياست ها بايد تا حد امکان همه گير باشد و زاغه نشين ها را نيز در روند شناسايی مشکلات و اجرای راه حل ها دخالت دهد.
گزارش بر اهميت تامين امنيت اسکان (البته نه تصاحب کامل) تاکيد می کند تا مردم را قانع کند در محل زندگی خود سرمايه گذاری کنند.
دکتر آنا تيبايجوکا مدير عامل برنامه اسکان سازمان ملل به بی بی سی گفت: "در زمينه سياستگذاری، راه حل اوليه ما تاکيد بر نياز به وجود اراده سياسی است."
"همه ما بايد از وجود اين محله های بی حساب و کتاب در شهرهايمان شرمنده باشيم. يکی از اهداف توسعه هزاره سازمان ملل، رهبران جهان را متعهد می کند زندگی دست کم صد ميليون زاغه نشين را تا سال 2020 به طور چشمگيری بهبود بخشند."
"به عقيده من زمانی که اصولی که اين اهداف بر آنها استوار است پذيرفته شد، اين اهداف قابل تحقق خواهد بود."
"همچنين بايد تشخيص دهيم که فقرا، به عنوان مردمانی سختکوش و درستکار يک ثروت هستند. اما با وجود سياست هايی که آنها را دلسرد می کند، چگونه انتظار داريم اوضاع خود را بهبود بخشند؟".
اين گزارش نسبت به جهانی سازی اقتصادی اظهار نگرانی می کند و می گويد شواهد جاری حاکيست که جهانی سازی در شکل فعلی آن "هميشه به نفع فقرای شهرنشين عمل نکرده است."
پروفسور پاتريک ويکلی از دانشگاه لندن در جريان معرفی اين گزارش در لندن گفت: "من اخيرا در زاغه ای در سورابايا در اندونزی بودم. کسی به کفش هايم اشاره کرد و گفت احتمالا در همان زاغه توليد شده است. جهانی سازی می تواند معرف فرصت هايی باشد که در گذشته وجود نداشته است."
با توجه به مطالب بالا متوجه میشویم که کشورهای جهان نتوانسته است برای رسیدن به اهداف خود در اعلامیه هزاره و اهداف توسعه جهانی (MDG) موفق عمل کند و در این باره آمارها از نشانی از کاهش و یا کنترل فقر ندارد . با توجه به اهمیت موضوع در بخش دوم این تحقیق , نظر و عملکرد کشورهای ثروتمند درباره این موضوع را بررسی میکنیم تا ببینیم این کشورها تا چه حد به تعهدات خود در این باره و بخشش بدهی های کشورهای فقیر عمل کرده اند .
در واقع نخستين بار در سال ۱۹۹۶ درباره کاهش بدهی کشورهای فقير توافق شد و آن موضوع تظاهرات در آخرين اجلاس سران گروه هشت بود که در بریتانیا برگزار شد . اين مدت زمان طولانی برای حصول توافقی چند جانبه، نمايانگر اختلاف نظرهای عميق ميان کشورهای بزرگ صنعتی و روند کند ارايه اين امداد است .
اهرم فشار
آمريکا نيز مايل نبود برای سهم بانک جهانی در بخشش بدهی ها پول بيشتری بپردازد. تنها مذاکرات عاليرتبه ميان تونی بلر، نخست وزير بريتانيا و جورج بوش، رييس جمهور آمريکا، سبب شد تا دولت ايالات متحده موضع خود را تغيير دهد و راه توافق را هموار کند.
شايد پايين بودن ارقام بخشودگی نيز موثر بوده است، مثلا انتظار می رود آمريکا در ده سال آينده فقط ۱۷۵ ميليون دلار در سال متقبل شود. همچنين به هيچ وجه روشن نيست آيا آمريکا يا ساير دولتها سهم بيشتر خود را از طريق کاهش پولی که به امدادرسانی اختصاص می دهند تامين خواهند کرد يا خير.
همچنين بخاطر اختلاف بر سر اين که صندوق بين المللی پول سهمش را چگونه تامين خواهد کرد، مبلغ کمک، اندک خواهد بود. اما آقای براون اعلام کرد که اگر اين نهاد ببيند که نمی تواند اين مبلغ را تامين کند و اگر کشورهای بيشتری مستحق دريافت اين کمک شوند، کشورهای گروه هشت "اين بار را بر دوش خواهند کشيد."
بعلاوه اين مبلغ به اين دليل ناچيز است که کشورهای فقير اندکی، فقط ۱۸ و شايد در آينده ۲۷ کشور، صلاحيت دريافت اين کمک را دارند.
همچنين فعالان توسعه استدلال می کنند بسياری از کشورهای تهيدست ولی بزرگ جهان نظير نيجريه، اندونزی و بنگلادش هميشه از مزايای ابتکار بخشش بدهی ها محروم شده اند.
نيجريه به تنهايی در حال مذاکره برای بازپرداخت ۲۷ ميليارد دلار بدهی به وام دهندگان خارجی است که نيمی از کل بدهی ۲۷ کشوری است که قرار است کمک دريافت کنند.
حجم کمک
سازمان ملل اعلام کرده که اگر قرار است اهداف توسعه هزاره برای به نصف رساندن فقر تا سال ۲۰۱۵ برآورده شود، بايد حجم کمکهای مالی به سالی صد ميليارد دلار برسد.
توافق بر سر چنان مبلغی، جايزه بزرگی برای کشورهای فقير خواهد بود، اما اميد نمی رود درباره طرح بلند پروازانه آقای براون درمورد تشکيل نهاد تسهيلات بين المللی مالی برای مضاعف کردن حجم کمک از طريق استقراض از بازارهای بين المللی اوراق قرضه توافقی حاصل شود.
در عوض به نظر می آيد هر کشور ساز خود را می زند. آلمان و فرانسه در حال بررسی وضع ماليات بر پروازهای خارجی برای تامين کمکهای مالی بيشتر هستند و بريتانيا می کوشد با مشارکت بنياد بيل گيتس در آمريکا طرحی آزمايشی را برای صرف چهار ميليارد دلار در سال جهت واکسيناسيون و دارو به اجرا بگذارد
اگرچه کشورهای اتحاديه اروپا قول داده اند تا سال ۲۰۱۰ کمک خود را دو برابر کنند، اما فعالان توسعه خواستار اقدامی سريع تر برای ارايه منابع بيشتر جهت کاهش فقر در جهان شده اند.
نياز به تعهد
جايزه بزرگتر برای کشورهای فقير، گشوده شدن بازارها به روی صادرات کشاورزی کشورهای در حال توسعه است که در حال حاضر موضوع مذاکرات پرپيچ و خم در سازمان تجارت جهانی است.
در دو دهه گذشته سهم آفريقا از تجارت و سرمايه گذاری جهان مرتبا روبه کاهش بوده، اما مقاومت سياسی زيادی هم در آمريکا و هم در اتحاديه اروپا، در برابر کاهش شديد يارانه های پرداختی به کشاورزانشان به چشم می خورد.
همچنين هيچ توافقی وجود ندارد که کشورهای فقير بايد چقدر سريع بازارهای خود را بيش از پيش بگشايند و کشاورزان خود را در معرض رقابت بالقوه ويرانگر با کشاورزان غربی بهره مند از سوبسيد قرار دهند.
استيو تبت، از گروه "فقر را به تاريخ تبديل کنيد" به بی بی سی گفته است: "تجارت بزرگترين مساله است، زيرا عميق ترين بی انصافی ها در اين حوزه ديده می شود. تجارت ريشه معضل است."
بيانيه وزرای دارايی گروه هشت جزييات مبهمی داشت، هرچند خواستار "جدولی زمانی برای حذف يارانه های تجاری اخلالگر در زمينه کشاورزی و رفتاری ويژه و رجحان آميز برای کشورهای در حال توسعه" شده است.
اين مساله در اجلاس سران گروه هشت حل نخواهد شد و اکنون چشم انداز حصول توافق در اجلاس ماه دسامبر وزرای سازمان تجارت جهانی در هنگ کنگ رنگ باخته است.
منبع: سایت مطالبه
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}